Rozwód a separacja
Aby Sąd orzekł rozwód, między małżonkami musi nastąpić trwały i zupełny rozkład pożycia, natomiast żeby Sąd orzekł separację miedzy małżonkami musi nastąpić zupełny rozkład pożycia. Zupełny rozkład pożycia oznacza, że miedzy małżonkami ustała więź fizyczna, duchowa i gospodarcza, a trwałość oznacza, że od ustania więzi upłynął odpowiednio długi okres czasu, aby Sąd mógł orzec rozwód. Rozwód i separacja może być orzeczony z winą lub bez orzeczenia winy. W przypadku winy jednego małżonka można orzec jego eksmisję ze wspólnego domu, a także alimenty na korzyść małżonka niewinnego. Małżonek wyłącznie winny nie może żądać rozwodu i separacji. Po orzeczeniu separacji nie można zawrzeć innego związku małżeńskiego, a kobieta ponadto nie może wrócić do swojego nazwiska. Separację można znieść przed sądem, co oznacza, że oznacza powrót do małżeństwa.
W wyroku rozwodowym lub orzekającym separację Sąd obowiązkowo orzeka o władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi stron, o alimentach na małoletnie dzieci, o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania i kontaktach między dziećmi a rodzicami. Na zgodny wniosek stron sąd w wyroku orzekającym rozwód lub separację nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem.
W celu orzeczenia rozwodu należy wnieść pozew o rozwód. Pozew o rozwód wnosi się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma - sąd miejsca zamieszkania powoda, co oznacza, że jeżeli małżonkowie mieszkali ostatnio w Radomiu i jeden z małżonków nadal mieszka w Radomiu, to pozew o rozwód lub pozew o separację należy złożyć w Radomiu. Jeżeli żadne z małżonków nie mieszka w Radomiu to właściwy jest Sąd miejsca zamieszkania pozwanego, a jak pozwany nie mieszka w Polsce to właściwe jest miejsce zamieszania strony wnoszącej pozew o rozwód lub separację.
Sprawa o rozwód lub alimenty podlega opłacie sądowej w wysokości 600 zł, a jeżeli sprawę o separację zgodnie wnoszą oboje małżonkowie wysokość opłaty w sprawie o separację wysokości 100 zł.